Kognitivni (saznajni) procesi su, uz osobine ličnosti, emocije i voljno-motivacione funkcije, integrativni segment čovekovog celokupnog psihičkog funkcionisanja. Kognicija je sposobnost da primimo i obradimo podatke koje dobijamo iz različitih izvora i da ih pretvorimo u znanje. Kognicija uključuje različite saznajne procese, kao što su: percepcija (opažanje, čula), pažnja, učenje, pamćenje, mišljenje, jezik (govor), donošenje odluka i druge izvršne funkcije.
Sve ove funkcije rade usklađeno na sticanju novog znanja i utiču na tumačenje i razumevanje sveta koji nas okružuje kao i na donošenje odluka i ponašanje kojim stupamo u interakciju sa svojim okruženjem.
Tokom života usled oboljenja, moždanih povreda, trovanja i sl. može doći do oštećenja, slabljenja, disfunkcionalnosti i propadanja kognitivnih sposobnosti. Interakcija osobe sa okolinom je narušena. Čovek se oseća neadekvatno, disfunkcionalno, što može biti praćeno strepnjom, strahovima, zabrinutošću, depresijom, agresivnošću. Ukoliko je oštećena kritičnost individue i uvid u lično stanje, posledice kognitivnog propadanja će više osećati i trpeti njeno okruženje (porodica).
Psihološka procena
Psihološka procena pomaže u ranoj detekciji kognitivnih oštećenja, njihovoj identifikaciji i praćenju, proceni terapijskih efekata u okviru interdiciplinarnog tima (neurolog, psihijatar, fizijatar) a sastoji se od razgovora sa ispitanikom i članovima porodice, uvida u medicinsku dokumentaciju, kliničkog intervjua, sprovođenja testovne procene psihičkih funkcija i savetovanja. Utvrđuje se opšti funkcionalni status pacijenta, mogućnosti za samostalan ili život uz nadzor i asistenciju druge osobe kao i preporuke za dalje aktivnosti pacijenta i njegove najbliže okoline.
Psihološka delatnost se obavlja u skladu sa rezultatima savremene psihološke nauke, standardima psihološke nauke i struke, Zakonom o uslovima za obavljanje psihološke delatnosti i Kodeksom etike Društva psihologa Srbije.
Pročitajte još i Šta radi dečiji psiholog.